SOLİ ÖZEL DÜNYA SİYASETİ İLE EKONOMİK GELİŞMELERİN ANALİZİNDE TÜRKİYE GERÇEKLİĞİNİ İRDELEDİ

Habertürk Dış Haberler Müdürü ve Kadir Has Üniversitesi Ögretim Görevlisi Soli Özel CHP Beylikdüzü İlçe Başkanlığı'nın konuğu olarak '8.yılında Suriye Savaşı, Dünya, Ortadogu ve Türkiye' konu başlıklı söyleşide dünya devletlerinin ekonomik politikaları ile dengelerin analizini yaptı. Rakamlar ve cari büyüklük ile dünya ve dış siyaset analizinde dünyanın hızla değiştiğini ve eskinin siyah beyaz görünümünden bu günün belirsizliğine gelindiğini vurgulayan Soli Özel şimdinin tek ve somut gerçekliğinin Çin'in dünya ekonomisindeki büyümesi ile dünya ticaretinden aldığı payın büyüklüğü olduğunu söyledi. Yeryüzünde her beş kişiden birinin Çinli olduğunu vurgulayan Özel 40 yılda Çin'in ekonomik gücünü ona katladığını belirterek dünya ekonomik verilerine göre Çin'in büyümede bir numara olduğunu söyledi. "Dünya yeniden şekillenirken verileri doğru okumak gerekli" diyen Soli Özel ABD, Rusya ve Avrupa Birliği'nin konjonktürel konumları ile siyasi durumlarının bu temelde iyi analiz edilmesi gerektiğini de belirtti. Avrupa'nın olayları çözümlemede yetersiz, çaresiz kaldığına işaret eden Özel dünyayı okumakta yetersiz kalan Avrupa'nın bu nedenle inisiyatifi ve gelecek planlamasını Asya ülkelerine kaptırdığını söyledi. Yeni süreçte ekonomik ve siyasi ağırlığın nirengi noktasının kaçınılmaz olarak Asya ülkelerine kaydığını vurgulayan Soli Özel bu bağlamda ABD 'nin ekonomik olarak zorlansa da devamlılığını sağlayacak gücü muhafaza edeceğini söyledi. Yeni Dünya düzeninde popülizmin siyaset biliminin baş yemeği haline geldiğini vurgulayan Özel Türkiye'nin referans alınmadan popülizmi tarif etmenin de imkansız hale geldiğini vurguladı. Geçmişte var olan Sosyalist ülkelerin dengeleyici etkisinin kalkmasıyla eşitlikçi dünya dengesinden belirsizliğe adım atıldığına dikkat çeken Özel bu tespitinin ardından ABD iç siyasetinin analizini yaptı. Ekonomik gelişmişliğin baş döndürücü sürecinde teknolojinin hızına yetişemediğimize de dikkat çeken Soli Özel mavi yakalıların ardından beyaz yakalıların işini de robotların aldığını bu nedenle siyaset üretmede yetersiz kalan solun darmadağınık, teknolojinin gelişmişliğinin savrulmasıyla daha da açmaza sürüklendiğini söyledi. "Kadın, cinsiyet, ırk ilişkileri ve sınıfsal eşitsizlik üzerinden popülist politikalar üretiliyor" diyen Soli Özel bu nedenle siyasetin kendi mecraından uzaklaştığına vurgu yaparken Dünya ekonomik raporuna göre dünyanın en eşitsiz bölgesinin ortadoğu olduğuna belirtti. Dünya'da en eşitlikçi bölgenin kuzey Avrupa ülkeleri olduğu tespiti yapan Soli Özel savaşın eşitsizliklerin açmazından beslendiğini belirterek "Büyük eşitleyici insanlığın kendisi mi?" sorusunun özelinde Roma imparatorluğundan günümüze ekonomik ve siyasi analiz yaparak - Salgın hastalık, - Devletin çökmesi, - Devrim olması, - Savaş olması gibi dört önemli başlıkta yaşanacak çelişkinin belirleyiciliğine dikkat çekti. Düzen ve eşitsizlik zıtlığında geleceğin bu dört temel çelişkinin temelinde belirleyiciliği olacağını belirten Özel bu tespitlerinin ardından İran özelinde ABD dış politikası ve Suriye savaşını irdeledi. Son beş yılın 4'ünde müthiş bir kuraklık yaşayan Suriye'nin şehirlere yığılan nüfusu ile tam bir açmazda olduğu vurgusuyla Arap baharı ve isyanlara değinen Soli Özel panelistlere "Kaçınız düğmecisiniz?" sorusunu yöneltti. Türkiye'de her olayın ardından ABD düğmeye bastı algısıyla tahlil yapılmaya çalışıldığını ancak bunun yanlış tespit olduğunu belirten Özel Mısır ve Libya'nın çürümüş rejimler ve iş bulamayan genç nüfusun etkisiyle alt üst olduğunu söyledi. Arap ülkelerinde sanayi olmadığını gençlerin de genel nüfusun yüzde 65'ini oluşturduğunu vurgulayan Özel "Özellikle Mısır patlamaya hazır bomba" dedi. Suriye'de bilinen tek siyasi dilin şiddet olduğunu, Suudi Arabistan'ın ise petrol gelirleriyle denge sağlamaya çalıştığını belirten konuşmacı Rusya kuraklığı ve yaşanan tahıl sıkıntısında ithalata dayalı denge kuran diğer ülkelerdeki zamların halkı sokağa döktüğüne dikkat çekti. İran rejimini değiştirmek için çıkarılan Irak savaşının da ters teptiğine işaret eden Özel "Bağdat'a herkes gider,  gerçek erkekler Tahran'a gider" söyleminin zamanla yerini ihtiyatlı bir bekleyişe bıraktığını ve ABD bakış açısının yanlışlığının ortaya çıktığını vurguladı. Arap ve Sünni olmayanlar ile diğerleri arasında çelişki oluşturan iktidar kurgulamalarının bölgede tepki çektiğine değinen Soli Özel Suudi Arabistan'ın havucu yok sopası çok iken İran'ın tam tersi durumda olduğunu bunun sonucu olarak da Körfez'in İran'ın denetimine girdiğini söyledi. İran'ın Hizbullahın da sayesinde doğu Akdeniz ülkesi haline geldiğini belirten konuşmacı "Mezhep işi çok metaneli bir iştir. Bu sebepten Suriye rejimi kendini kurtarmış vaziyette. Rusya ve İran'ın da desteği ile ayakta kalacak. Ancak güçsüz. Savaşacak adam bulamıyorlar" dedi. Konuşmasını "Türkiye bu konuda hata üstüne hata yaptı. Uçak düşürmek bu hatalar zincirinin kırılma noktasıdır. Fırat kalkanı harekatı ile durumu tersine döndürme çabamız var"  sözleri ile sürdüren Soli Özel "kolay kolay oradan çıkacağımız yok"  ifadesiyle Afrin'deki gelişmeleri ve PYD bilinmeyenini özetledi.